Pli bone per liberaj programoj
Vi povas uzi la programon yt-dlp.
Estas kelkaj manieroj instali ĝi, unu el ili
estas pere de la pako-administrilo de via distribuo:
sudo apt install yt-dlp
Por elŝuti ludliston oni simple devas tajpi en terminalo yt-dlp, la
URL-n de la ludlisto kaj premi la enigan klavon. Ekzemple:
yt-dlp https://youtube.com/playlist?list=PLvvDxND6LkgB_5dssZod-3BET4_DFRmtU
Ĉi tiu programo ne nur elŝutas videojn el YouTube, sed ankaŭ povas elŝuti videojn el multaj retejoj.
Mastodon, inspirita de GNU social, kaj Pleroma estas la plej popularaj konsistaĵoj de tio, kion ni hodiaŭ konas kiel «Fediverson». Ili ĉiuj estas esence interligitaj liberaj klonoj de Twitter, kiuj rilate funkcias unu kun la alia per ActivityPub-protokolo.
En multaj aspektoj la Fediverso estas liberiga forto por la bono. Ĝia federacia dezajno distribuas la administradon kaj kostojn inter multaj sendependaj estaĵoj, io kion mi rigardas kiel tre potencan dezajnan elekton. Ĝiaj kontroladaj iloj ankaŭ faras bonan laboron por teni novnaziojn for de viaj fluoj kaj provizi komfortan ejon por esprimi viajn pensojn, speciale se via esprimmaniero estas kalumniita de la socio. Grandaj aroj de fediversaj anoj trovis en ĝi hejmo por sin esprimi, kio estas negita al ili alie pro ilia sekso, socia sekso aŭ aliaj ecoj. Ĝi ankaŭ esence mankas komerca propagando.
Sed ĝi daŭre estas klono de Twitter, kaj multaj el la sociaj kaj psikologiaj malbonoj, kiujn ĝi havas, estas en la Fediverso. Ĝi estas fluo de hazardaj pensoj de aliuloj, ofte nefiltrita, kiuj estas montritaj al vi sen juĝo de valoroj — eĉ kiam valorjuĝo povus esti saĝa. Funkcioj kiel diskonigi aŭ «ŝati» afiŝojn, postiri nombrojn de sekvantoj kaj etajn influantojn, ĉi tiuj aferoj altigas la nivelon de dopamino, kiel iu ajn socia retejo faras. La pliigita signolimo ne vere helpas; la plejmulto de afiŝoj estas tre mallongaj kaj neniu volas legi eseon agreseme plenigitan per vortoj en mallarĝa kolumno.
La Fediverso estas medio optimigita por akraj diskutoj. La diskutoj en ĉi tiu medio okazas sub ĉi tiuj limigoj, publike, kun la malgranda nombro de sekvantoj de ambaŭ flankoj enirante kaj elirante por plifortigi iliajn opiniojn kaj ataki la kontraŭulojn. Progreso estas mezurata per gajnoj de ideologia teritorio kaj per kreskantaj kaj malkreskantaj amasoj de partoprenantoj, kiuj komentas ĉie en la grandegaj fadenoj. Vi ne nur argumentas vian opinion, sed vi ankaŭ prezentas ĝin al via publiko kaj al la publiko de via kontraŭulo.
La sociaj retejoj ne estas bonaj por vi. La Fediverso eltiris la plej malbonon el mi kaj ĝi povas ankaŭ eltiri la plej malbonon el vi. La kondutoj, kiujn ĝi instigas, estas klare difinitaj kiel ĉikano, konduto kiu ne estas unika de iu ideologia kondiĉo. Homoj vundiĝas en la Fediverso. Memoru tion. Konsideru rigardi la spegulon kaj demandi vin, ĉu via rilato kun la platformo estas sana por vi kaj por la homoj ĉirkaŭ vi.
Ĉi tiu artikolo estas traduko de la artikolo «The Fediverse can be pretty toxic» publikigita de Drew Devault sub la CC BY-SA 2.0-permesilo.
Imagu drogon, kiu pliigas vian streson, anksion kaj kiu mense lacegigas vin; drogon, kiu ne nur dependigas vin, sed kiu ĉiutage lasas vin sen energion. Kiu uzus tiun drogon? Preskaŭ ĉiuj. Tiu drogo nomiĝas TikTok.
Ĉu vi sentas vin sola? Ne zorgu, en la komunumo de tendencoj kaj defioj vi havos «amikojn», kiuj ege volos vidi kiel vi agas kiel idioto aŭ vi ridinde kaj hontinde dancas.
Adoleskantoj, infanoj kaj plenkreskuloj stulte agas pro socia aprobo. Sed tio ne damaĝas iun, ĉu? Estas defioj kiel metu lesivojn en la okulojn por vidi, se ilia koloro ŝanĝiĝas; sin ŝminki per oranĝa ŝimo; faligi iun per la piedoj dum ri saltas, kiel en la jena video:
Homoj mortis farinte stultajn defiojn. Kiu kulpas? TikTok ne devigas al vi uzi la platformon, sed en mondo ege stresa, kiu kaŭzas angoron kaj estas tro-dozo de dopamino, kun homoj kiuj urĝe bezonas socian aprobon, ekzistas homoj, kiuj rifuĝas en toksa medio. Estas homoj, kiuj sentas la neceson montri al aliuloj, ke ili feliĉas, ke ili havas mirindan vivon... La realo estas tre malsama.
Pro familiaj konfliktoj, problemoj en la lernejo aŭ en la laborejo, homoj rifuĝas en TikTok, kiu unuavide ne ŝajnas drogon, por forgesi siajn problemojn. Tamen TikTok agas en la mezolimba vojo, aktivante la sistemon de cerba rekompenco. Se vidi stultajn videojn igas, ke vi forgesu viajn problemojn kaj ankaŭ donas al vi plezuron, vi vidos stultajn videojn, kaj via cerbo volos fari tion denove, do vi vidas alian videon kaj via cerbo produktas dopaminon. Iom post iom la dopaminerga sistemo adaptiĝas: unue sufiĉos al vi vidi videon, sed poste vi bezonos vidi du, tri, kvar... Por atingi la saman plezuran nivelon kiel en la komenco vi devos vidi pli kaj pli da videoj.
Aliflanke la agoj, kiuj sane pliigas la dopaminon, kiel fari ekzercojn kaj sane manĝi, estas tedaj. Oni ne povas kompari tiujn agojn kun tio, kion la grandaj firmaoj ofertas, kio maksimume pliigas vian dopaminon, sen nenia peno via, ĝis vi estas dika, elĉerpita...
Per sociaj retejoj kiel TikTok ne necesas, ke vi elektu tion, kion vi volas vidi, ĉar la algoritmo elektas por vi la specon de merdo, kiun vi ŝatas, donante ĝin al vi, sen ke vi devos movi unu fingron. Ĝi faras tion senkoste, ĉar vi estas la produkto: ĝia negoco konsistas en teni vin dependa antaŭ ekrano, por ke vi vidu la kiel eble plej grandan nombron de reklamoj. Kial ili faras tion? Ŝanĝante iom post iom viajn agojn kaj vian pensmanieron, alivorte igante vin dependa, sen ke vi konsciu. Vi ne povas vidi kiel funkcias la algoritmo, kiu estis hiperoptimumigita por dependigi vin, sed vi povas vidi la sekvan videon kaj fari aliajn aferojn, kiuj igu, ke aliaj homoj restu pli da tempo en la platformo, kiel komenti kaj ŝati. Vi estas uzato, ne uzanto.
Pro tio vi faris preskaŭ nenion dum tutaj tagoj kaj vi ĉiam estas tiel laca, malgaja, enuigita, stresita, korpremita, senmotivigita, iritita, malfortigita... mania.
Ĉu TikTok malsanigas homojn? TikTok estas reflekto de nia socio, socio malsana, trompita per malvera feliĉo de la sociaj retejoj, laca de la mondo. La sociaj retejoj scias multajn aferojn pri vi, sed vi nenion scias pri ili, ĉar ili estas malliberaj programoj. Ekzistas liberaj sociaj retejoj, sed ili ankaŭ povas esti tre toksikaj.
Por liberigi vin de la dependeco vi povas klopodi la dopaminan sentoksigon, tio estas, malpliigi la uzadon de sociaj retejoj kaj fari aferojn, kiuj postulas penon kaj ne donas al vi tujan plezuron. Por ke tio estu pli facila, oni povas fari tion iom post iom.
Kompreneble la sociaj retejoj ankaŭ povas esti utilaj, sed oni devas modere uzi ilin. Plej bone estus, ke ili estu liberaj kaj privatecrespektemaj. Ili ne devas instigi dependecon, tion kion TikTok, Instagram, YouTube kaj aliaj sociaj retejoj faras.
En ĉi tiu artikolo mi montras kiel simple akiri la plej uzitajn vortojn
de teksto. Ĉi-okaze mi uzos kiel montron la tekston de la oka libro de
la novelo Τῶν περὶ Χαιρέαν καὶ Καλλιρρόην,
eltirita el
https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0668%3Abook%3D8.
Mi forigis la notojn, kiun ĝi havis inter kvadrataj krampoj, per
sed:
sed -i 's/\[[^]]*\]//g' oka_libro.txt
La programo, kiu montras al ni ĉiujn vortojn estas jen, mi nomis ĝin
listo-de-vortoj.py (mi klarigas sekve kiel ĝi funkcias):
archivo_texto = open('oka_libro.txt', 'r')
texto = archivo_texto.read()
archivo_texto.close()
palabras = texto.split()
for palabra in palabras:
print(palabra.strip('‘’:;,.').lower())
En la teksta dosiero, kiun mi nomis oka_libro.txt
(elŝuti), mi
supozas, ke vorto estas apartigita per blanka spaceto, do mi uzas la
split-funkcion por akiri la liston de vortoj. Tamen kelkfoje estas
komoj, punktoj, citiloj, dupunktoj, punktokomoj antaŭ aŭ post la vortoj,
kaj kelkfoje ili komenciĝas per majuskloj. Por tiuj okazoj sufiĉas uzi
la strip()-funkcion per la signoj, kiujn ni volas forĵeti inter
citiloj, kaj lower() por minuskligi la vorton.
Nun mi volas, ke la vortoj, kiuj pleje aperas en la teksto, estu
montritaj en la ekrano, kun la nombro de fojoj, kiam ili aperas dekstre;
sed mi ne programos ĝin; mi uzos ilojn, kiuj ebligas fari tion en
GNU/Linukso: uniq kaj sort.
La kuketoj estas precipe uzitaj kiel spurilo fare de firmaoj rilataj al reklamoj en Interretoj aŭ al la amasa kolektado kaj analizado de datenoj.
Por protekti la privatecon rekomendindas forigi la kuketojn post forlasi retejojn. Kvankam ĉi tio signifas problemetojn, ĉar oni devas denove enigi ensalutilojn, se estas retejo, en kiu vi ensalutas, tio estas bona maniero protekti vin kontraŭ la sekvado. Ĉi tio estas kio Tor Browser implicite faras.
Tamen, se ni konas konfidindajn retejojn, sensencas forigi tiujn kuketojn. Plej bone estus implicite forigi ilin, krom en konfidindaj retejoj. Aŭ eble por iuj homoj forigi ĉiujn kuketojn troas, ĉar por tiuj homoj estus pli bona kompromiso forigi nur kuketojn de eksteraj liverantoj.
Ĉiuokaze, ni povas estigi regulojn por forigi kuketojn laŭ nia bezono per la kromaĵo por retumiloj Cookie AutoDelete.
Legu plu el Forigi la kuketojn en retumiloj